Wszystkie teksty umieszczane na Linkedin lub naszych stronach internetowych są naszą opinią. Prosimy nie traktować ich jako porady prawnej w konkretnej sprawie, ponieważ konkretna sprawa zawsze wymaga indywidualnej analizy.
W dniu 23 stycznia 2023 r. Oracle opublikował zaktualizowaną wersję cennika dla płatnej wersji licencji dla oprogramowania Java. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące nowych warunków.
Przede wszystkim, Oracle zrezygnował z kilku wersji produktów, możliwych do nabycia w ramach płatnej licencji. Według aktualnego cennika, dotychczasowe produkty (Java SE Desktop Subscription oraz Java SE Subscription) nie są już możliwe do nabycia. W ich miejsce, Oracle wprowadził jednolity produkt zarówno dla produktów desktopowych, jak i dla produktów serwerowych – Java SE Universal Subscription. Zgodnie z zapewnieniem Oracle, licencja ta zapewnia uprawnienie do korzystania z m.in. takich funkcjonalności, jak Oracle GraalVM Enterprise Edition, Java SE Subscription Enterprise Performance Pack czy Java Management Service.
Najważniejszą zmianą w stosunku do poprzednich wersji Javy jest przyjęcie wobec płatnej wersji Javy od Oracle (tj. Oracle JDK) nowej metryki licencyjnej – Employee for Java SE Universal Subscription. Metryka ta zastąpiła dotychczas obowiązujące, standardowe metryki Oracle, tj. metrykę Named User Plus (NUP) dla produktów desktopowych oraz metrykę Processor dla produktów serwerowych.
Metryka ta ma zastosowanie do:
Powyższa zmiana metryki oznacza, że liczba wymaganych licencji dla płatnej Javy musi być obliczana w oparciu o sumę wszystkich pracowników organizacji, nabywającej licencje Javy i wszystkich pracowników podmiotów, których działania wspierają wewnętrzne procesy biznesowe takiej organizacji na dzień złożenia zamówienia. Ponadto, w zaktualizowanym cenniku Oracle precyzuje, że wymagana liczba licencji na płatną Javę obejmuje wszystkich pracowników, a nie tylko tych, którzy faktycznie korzystają z Javy.
Zmiana metryki budzi wątpliwości na gruncie interpretacyjnym. Metryka odnosi się bowiem do „pracowników”, czyli – w rozumieniu polskich przepisów – do osób zatrudnionych w organizacji na podstawie umowy o pracę (niezależnie od wymiaru takiego zatrudnienia). Jednocześnie, zaktualizowane warunki nie odnoszą się do osób zatrudnionych na innej podstawie (np. umów B2B). W efekcie, możliwe byłoby przyjęcie, że osoby współpracujące z organizacją na podstawie umów cywilnoprawnych nie muszą być uwzględniane przy obliczaniu liczby wymaganych licencji dla płatnej wersji Javy. Jednak intencje Oracle w tym zakresie pozostają nieznane.
Warto wspomnieć, że nowa metryka licencyjna odnosi się jedynie do płatnych wersji Javy typu Full Use. Oprogramowanie to, dostarczane w modelu ASFU (Application Specific Full Use), ESL (Embedded Software Licensing) lub ISV (Independent Software Vendor) – czyli najczęściej oprogramowanie dostarczane przez lub „zaszyte” w rozwiązaniach innych podmiotów – nie będzie objęte nowym modelem licencyjnym i w dalszym ciągu podlega dotychczasowym warunkom.
Zmiana metryki i sposobu obliczania liczby wymaganych licencji przekłada się również na faktyczny wzrost opłat za płatne wersje Javy. W świetle zaktualizowanych warunków, nawet pojedyncze wystąpienie Javy typu Full Use będzie przekładało się na konieczność zakupu licencji dla wszystkich pracowników danej organizacji oraz podmiotów, wspierających wewnętrzne procesy biznesowe tej organizacji.
W ramach przykładowych wyliczeń, Oracle podaje, że w organizacji posiadającej 28.000 pracowników (liczonych jako 23.000 stałych, niepełnowymiarowych oraz tymczasowych pracowników własnych oraz 5.000 agentów, wykonawców i konsultantów), koszt roczny wyniesie USD 2.268.000,00.
Dodatkowo, w zaktualizowanych warunkach Oracle przewidział ograniczenie, zgodnie z którym oprogramowanie Java we wskazanej metryce może być zainstalowane i/lub uruchomione na maksymalnie 50.000 procesorów (w standardowym rozumieniu tej metryki). W efekcie, jeżeli wykorzystanie Javy przekracza ww. liczbę, niezbędne jest zakupienie dodatkowych licencji na to oprogramowanie. Jednocześnie, zgodnie z treścią nowego cennika, do powyższego limitu nie wlicza się procesorów, obsługujących programy Java w wersji desktopowej (tj. wchodzących w skład komputerów czy laptopów).
Nie ulega wątpliwości, że zmiana warunków dotyczących sposobu licencjonowania Javy jest istotnie niekorzystna z punktu widzenia wszystkich organizacji korzystających z tego oprogramowania i rodzi. Przede wszystkim, dla organizacji, które wcześniej zakupiły już płatne wersje Javy lub które przeprowadzały wcześniej wewnętrzną analizę potrzeb w zakresie oprogramowania Java oznacza to istotny wzrost kosztów – albo ze względu na koszty odnowienia, albo ze względu na wzrost kosztów zakupu.
Zmiana warunków wiąże się z bardzo poważnym ryzykiem biznesowym – już bowiem nawet pojedyncze wystąpienie płatnej wersji Javy powoduje konieczność zakupu licencji na wszystkich pracowników danej organizacji oraz pracowników zewnętrznych podmiotów, wspierających wewnętrzne procesy biznesowe tej organizacji. Dlatego podmioty, które wcześniej nie przywiązywały większej wagi do kwestii licencjonowania Javy powinny aktualnie skupić się na weryfikacji swojego środowiska IT pod kątem poziomu wykorzystania Javy w celu jak najszybszego skalkulowania potencjalnego ryzyka licencyjnego. W zależności od poziomu zidentyfikowanego ryzyka, w ocenie Kancelarii rekomendowane byłoby podjęcie jak najszybszych działań w celu jego zmitygowania – np. rozważenie migracji na rozwiązania OpenJDK.
Jeżeli chcieliby Państwo uzyskać więcej informacji na temat licencjonowania Javy, Zespół Licencyjny Kancelarii pozostaje do Państwa dyspozycji.